Uroczystość urodzin Srimati Geeta Iyengar 

Gabriella Giubilaro

W grudniu 2004 roku Geeta Iyengar obchodziła swoje sześćdziesiąte urodziny organizując pięciodniowy intensywny kurs zatytułowany "yog-sadhana". 550 uczniów z 25 krajów zebrało się, ciasno stłoczonych na matach do jogi, z niecierpliwością czekających na nauki Geetaji. Poranne zajęcia asan trwały trzy godziny, a po południu odbywały się zajęcia z pranajamy. Przed zajęciami z pranajamy gromadziliśmy się w sali z Geetaji, aby recytować 108 imion Patanjalego oraz Yoga Sutras Patanjalego.

Geeta ma szczególną relację ze swoim ojcem. Jest nie tylko pierworodną córką, ale jej ojciec jest również jej Guru. Pod jego kierunkiem Gita stała się wyjątkową nauczycielką i duchowym przewodnikiem dla nas wszystkich. Gita potrafi integrować w swoim nauczaniu zarówno żeńską wrażliwość, jak i wiedzę na temat ajurwedy. Posiada talent do "tłumaczenia" nauk swojego ojca w jasny i prosty sposób. Ma pasję, aby powtarzać wyjaśnienia, aż będzie pewna, że wszyscy zrozumieli, i zawsze znajduje nowe sposoby i przykłady, aby dotrzeć do nas.

Intensywny kurs został dodatkowo wzbogacony przez obecność jej ojca, B.K.S. Iyengara. Słowa Gity często przeplatały się ze słowami jej ojca; ich wyjaśnienia były tak zharmonizowane, że często trudno było powiedzieć, kto co powiedział.

Znaczenie "yog-sadhana"

Pierwszego dnia Gitaji wyjaśniła znaczenie nazwy "yog-sadhana". Sadhana oznacza praktykę, ale dla jogina nie oznacza to tylko praktyki asan, lecz ma również głębsze znaczenie; prowadzi do wewnętrznej ewolucji, do własnego doskonalenia. "Yog-sadhana" dzieli się na trzy części: bahiranga sadhana, antaranga sadhana i antaratma sadhana.

Pierwsza część, bahiranga sadhana, to bardziej zewnętrzne studium, bardziej "fizyczne". Dotyczy nie tylko mięśni i skóry ciała, ale także organów i zmysłów. Ta część wymaga dużo pracy i czasu, aby rozwijać komórki ciała.

Druga część, antaranga sadhana, to głębsze studium, w którym zaczynamy rozwijać umysł. Ostatecznie trzecia część, antaratma sadhana, prowadzi nas jeszcze głębiej w kierunku ducha. Te trzy etapy są praktykowane razem, a mimo że bahiranga sadhana dominuje na początku, pozostałe etapy są zawsze obecne. Stopniowo, krok po kroku, pozostałe etapy stają się ważniejsze.

(W Yoga Sutra Patanjalego te trzy etapy odpowiadają następującym elementom: Yama i Niyama, Asana i Pranayama z bahiranga sadhana, Pratyahara i Dharana z antaranga sadhana oraz Dhyana i Samadhi z antaratma sadhana).

Gitaji zaczęła od wyjaśnienia prostych pozycji. „Kiedy wykonujemy podstawowe pozycje niepoprawnie, z pewnością będziemy mieć problemy w trudniejszych pozycjach, nawet jeśli jesteśmy w stanie je wykonać”. Zrozumienie Urdhva Hastasana i Gomukasana, na przykład, pomoże nam zrozumieć Virabhadrasana III, a następnie dalej Urdhva Dhanurasana. Akcje, których uczymy się w jednej asanie, powinny pozostać pomiędzy jedną asaną a drugą; inteligencja prostych asan pomoże nam zrozumieć inteligencję bardziej skomplikowanej asany.

Praktyka z cichym umysłem

Jednym z powracających tematów we wszystkich zajęciach podczas "yog-sadhana" było ćwiczenie wszystkich asan, w tym trudniejszych, z cichym umysłem. (B.K.S. Iyengar wprowadził ten temat w poprzednim roku podczas obchodów jego urodzin. Guruji dokładnie wyjaśnił, jak naszą pracą jako praktyków jogi jest nauczenie się, jak ćwiczyć bez fizycznej siły. „Najpierw praktykuje się asanę, a potem pranajamę. Pranayama uczy, jak praktykować asanę, a w zamian”).

Najpierw musimy nauczyć się, jak zrelaksować mózg, pozostając równocześnie mentalnie obecnym. W Virabhadrasana III, gdy wchodzimy w pozycję prowadząc głowę i oczy, poruszamy się z ego mózgu. W rzeczywistości należy poruszać się z ego ciała, a nie z umysłu, tak aby umysł pozostał pokornie obecny. „Powinno się pozostać w chwili obecnej; gdy przechodzisz do pozycji, poruszasz się w przyszłość, a gdy jesteś w pozie, wracasz do przeszłości. Umysł musi pozostać w teraźniejszości, ani w przyszłości, ani w przeszłości.

Podczas przechodzenia do Virabhadrasana III często nieświadomie napinamy ciało i usztywniamy oczy, ramiona, itp. To umysł musi nauczyć się być obecny, aby zapobiec tworzeniu napięcia”.

W Virabhadrasana III głowa musi być ustawiona jak w Sirsasana. Kiedy podnosisz głowę, działa ego. „Umysł pokorny, ciało egoistyczne” – lepsze jest. Często potrzebujemy czasu, aby się nauczyć, ale kiedy mówisz, że coś nie jest możliwe, pokazuje to, że umysł jest w przeszłości i to powoduje depresję. Naucz się wydłużać szyję i tył głowy, aby obie te części pozostały miękkie. Oczy powinny widzieć punkt na ziemi. Gdy wchodzisz w pozycję, patrzysz przed siebie, ale potem musisz skierować wzrok na punkt na ziemi. „To świadomość oczu daje nam stabilność, a w pozycji umysł się uspokaja”. Równoważ pokorę i ego. Virabhadrasana III to nic innego jak pozioma Sirsasana. Kiedy ręce wydłużają się poza głowę w Virabhadrasana III, trapezy i łopatki muszą opierać się w przeciwnym kierunku, aby umysł mógł pozostać spokojny. To wycofanie komórek mózgowych, ale ciało pozostaje stabilne. Tył głowy, pośladki i łuki stóp są wyrównane, jak w Sirsasana.

W skrętach należy utrzymać głowę w linii ze spiritualnym sercem, które znajduje się w centrum. Gdy obracamy się z serca, to serce działa, a głowa obserwuje. „Chcę, aby serce działało, a głowa obserwowała. Pragnę, aby wszystkie działania pochodziły z serca, które jest intuicyjną inteligencją, a w ten sposób zaobserwujesz, że możesz lepiej się obracać.” „Kiedy poruszasz się z głowy, poruszasz się z ego umysłu, ale gdy poruszasz się z przepony, poruszasz się z serca”.

Guruji dodał: „Wszyscy mówią o wyrównaniu w jodze Iyengara. Wyrównanie to «equanimity» (równowaga), joga to równowaga. Bez wyrównania nie ma równowagi. Dlatego wyrównanie to umiejętność poruszania się w taki sposób, aby równowaga była utrzymana. Wyrównanie to umiejętność w działaniu. „Sprawiłem, że ciało fizyczne podążało za równowagą, uczyniłem to w taki sposób, że ciało fizyczne mogło stać się bezstronne”.

Parikrama i Parikarma

Innym tematem „yog-sadhana” była koncepcja Parikrama i Parikarma. Parikrama to wędrowanie do świątyni wokół niej, powtarzając imię Pana wiele razy (ile razy 108), a to świadome krążenie ma działanie oczyszczające. Podczas Parikrama człowiek zapomina o sobie, uwalnia umysł od myśli i w ten sposób się oczyszcza. Kiedy podchodzi się do „centrum bytu”, staje się to Parikarma. „Parikrama to oczyszczenie, a Parikarma to uświęcenie”. Tylko wtedy, gdy osiągnięte zostanie Parikarma, następuje prawdziwa transformacja.

To samo dotyczy asan; Parikrama wskazuje, że podczas praktyki należy obserwować wszędzie: stopy, kostki, uda, kość ogonową, skórę, itd., a więc purifikuje się ciało. Gdy dodaje się zjednoczenie z duszą, integrację wszystkiego; to jest Parikarma.

Równowaga shakti, yukti i bhakti

Ostatnim tematem podczas yog-sadhana są cechy, które są niezbędne dla jogi, a są to shakti, yukti i bhakti.

Pierwsza, shakti, to „fizyczna moc, moc ciała, która różni się od fizycznej jogi”. Yukti to „zdolność i jasność inteligencji”, podczas gdy bhakti to oddanie. „Ciało musi być czujne i mocne, a obserwowanie umiejętnej akcji zasilającej inteligencję. Kiedy to następuje, serce i głowa współpracują. Utrzymanie siły ciała i stabilności umysłu, aby serce i głowa współpracowały, to oddanie, bhakti”. Te trzy, shakti, yukti i bhakti muszą być w równowadze w końcowej pozie. Bez yukti nie ma shakti, ani bhakti. Wszystkie trzy są ze sobą splecione.

Gdy wynik pochodzi z wielu części lub przyczyn, nazywa się to yukti. Jak tkanina jest wynikiem wielu elementów; powstaje w określonym miejscu, w określonej pogodzie, z nici, na krośnie itd.

Guruji wyjaśnił, co to oznacza w Bharadvajasana. Jeśli rozważysz Bharadvajasana z nogami w lewo, obracając się w prawo, shakti pozycji znajduje się w fundamencie (wewnętrzna kość pośladkowa po prawej stronie), gdzie moc, shakti, tej pozycji mieszka. W rotacji yukti odgrywa rolę – zdolność do utrzymania fundamentu podczas podejmowania dalszych działań. Jeśli zakłócisz shakti, nie będzie już yukti, a więc nie będzie również bhakti. Wszystkie trzy są ze sobą splecione w pozycji końcowej. Bhakti to umysł poddający się sercu. Gdy fundament jest solidny, reszta podąży.